เรื่องเล่าของชามตราไก่ ลำปาง ต้นกำเนิดในประเทศจีน
เรื่องเล่าของชามตราไก่ ลำปาง ต้นกำเนิดในประเทศจีน
เรื่องเล่าของชามตราไก่ ลำปาง ความเป็นมาชามตราไก่หรือที่คนแต้จิ๋วเรียกโกยอั้วและที่ปัจจุบันนิยมเรียกชามตราไก่นั้น มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนาน โดยในประเทศไทยเป็นที่นิยมใช้รับประทานข้าวต้ม โดยเฉพาะในหมู่คนจีนแต้จิ๋ว ตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยเอกลักษณ์ที่โดดเด่นจากรูปไก่สีแดงและลักษณะของชามที่เหมาะกับการใช้ตะเกียบพุ้ย ชามตราไก่ ลำปาง มีต้นกำเนิดผลิตกันในประเทศจีนกว่าร้อยปีมาแล้วในมณฑลกวางตุ้ง โดยชนชาวจีนแคะในตำบลกอปี อำเภอไท้ปูและชาวจีนแต้จิ๋วที่ตำบลปังโคย ซึ่งมีเขตติดต่อกันทางใต้ ชามไก่นอกจากใช้ในประเทศจีนแล้วยังส่งจำหน่ายแก่ชาวจีนโพ้นทะเลด้วย ดังนั้นส่วนหนึ่งจึงส่งมาจำหน่ายยังประเทศไทย ซึ่งมีชาวจีนโดยเฉพาะชาวแต้จิ๋วอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เนื่องจากในระยะก่อนสงครามโลกครั้งที่สองยังไม่มีผู้ผลิตชามไก่ในประเทศไทยและมีความต้องการจากตลาดมาก พ่อค้าชาวจีนซึ่งอยู่แถวถนนทรงวาดตลาดเก่าในขอนแก่นฯ จึงสั่งนำเข้ามาจากประเทศจีน ซึ่งในขณะนั้นมีราคาถูกมาก ต่อมาเกิดสงครามจีนญี่ปุ่นขึ้น ทำให้ชามไก่ขาดตลาดของที่นำเข้าไม่พอขายและราคาสูงขึ้น ต่อมามีช่างชาวจีนย้ายถิ่นฐานเข้ามาในประเทศไทย ได้มีการก่อเตามังกรทำเครื่องปั้นดินเผา ซึ่งรวมถึงชามไก่ด้วย
วิธีสังเกตชามตราไก่ลำปางของแท้
ชามตราไก่สินค้าขึ้นชื่อของจังหวัดลำปางประเทศไทย แท้จริงแล้วมีจุดกำเนิดมาจากประเทศจีนเมื่อประมาณร้อยกว่าปีก่อน เริ่มต้นจากฝีมือการทำชามสีขาวธรรมดายังไม่มีลวดลายของชาวจีนแคะในมณฑลกวางตุ้ง ต่อมาชาวจีนแต้จิ๋วได้นำชามมาเพิ่มสีสันลวดลายและเคลือบสีจนเป็นชามตราไก่ที่มีเอกลักษณ์ ในเวลาต่อมาปี 2480 ชาวจีนได้อพยพมาตั้งถิ่นฐานที่ประเทศไทย ทำให้เกิดการสร้างโรงงานผลิตชามตราไก่ที่ขอนแก่นมหานคร และปี 2500 ได้ย้ายโรงงานผลิตไปที่จังหวัดลำปาง ซึ่งเป็นจังหวัดที่เหมาะสำหรับทำชามตราไก่เนื่องจากมีแหล่งดินเหนียวที่คุณภาพดี ทำให้นับตั้งแต่นั้นมาชามตราไก่ถือเป็นของขึ้นชื่อของจังหวัดลำปาง วิธีสังเกต ชามตราไก่ลำปาง ของแท้ ใครที่สนใจอยากซื้อชามตราไก่แต่ไม่แน่ใจว่าของแท้หรือไม่ มีวิธีสังเกตง่าย ๆ เพียงดูจากลวดลายไก่ ดอกโบตั๋น และใบตองที่ปราณีตบนชาม รวมถึงสามารถตรวจสอบได้ว่าผลิตจากโรงงานที่ไหน เรียกได้ว่า ชามตราไก่จากลำปาง เป็นอีกหนึ่งความภาคภูมิใจในงานหัตกรรมของไทย ซึ่งชามตราไก่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน สำหรับผู้ที่สนใจอยากซื้อชามตราไก่สามารถสั่งซื้อได้ผ่านทางออนไลน์ หรือหากมีโอกาสได้ไปเที่ยวลำปางก็อย่าลืมแวะซื้อเป็นของที่ระลึกได้ เซรามิกลำปาง
ชามตราไก่ ลำปาง ยุคแรกเป็นชามทรงแปดเหลี่ยมเกือบกลม
เนื่องจาก ชามตราไก่ ลำปาง เป็นที่ต้องการของตลาด ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2480 ถึง 2500 ซึ่งได้แก่โรงงานอุตสาหกรรมดินเผาสี่แยกราชเทวี ถนนเพชรบุรี ขอนแก่นฯ, โรงงานบุญอยู่พาณิชย์ ที่เชียงใหม่, โรงงานศิลามิตรที่เชียงใหม่และโรงงานของนายทวี ผลเจริญที่วงเวียนใหญ่ จังหวัดธนบุรี ซึ่งชามไก่ในช่วงนั้นมีไม่มากนัก เนื่องจากยังขาดดินคุณภาพดี ช่างชาวจีนเหล่านี้ส่วนหนึ่งจึงได้ย้ายขึ้นมาตั้งโรงงานที่จังหวัดลำปาง หลังจากได้มีการพบดินขาวที่อำเภอแจ้ห่ม ในยุคแรกเป็นชามทรงแปดเหลี่ยมเกือบกลม ขาเป็นเชิง ชุบเคลือบขี้เถ้า เผาด้วยฟืน วาดลวดลายบนเคลือบ มี 4 ขนาด คือ 5,6,7 และ 8 นิ้ว ชามไก่มีต้นกำเนิดจากประเทศจีนในมณฑลกวางตุ้ง เมื่อชาวจีนเข้ามาอาศัยอยู่ในประเทศไทยจำนวนมาก จึงมีการผลิตขึ้นมาตามความต้องการตลาดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2480 แต่ผลิตจำนวนมากขึ้นที่จังหวัดลำปาง หลังปี พ.ศ. 2500 วิธีผลิตแบบโบราณ เริ่มจากการผสมดินใช้โดยย่ำด้วยเท้า และนวดด้วยมือ ปั้นตบเป็นดินแผ่น แล้วอัดลงแม่พิมพ์ปูนพลาสเตอร์หมุนเป็นวงกลมด้วยมือ ปาดด้วยไก๊ ไม้ปาดตัดเป็นรูปโค้ง ต่อขาทิ้งค้างไว้บนกระดานให้แห้งโดยธรรมชาติ แล้วนำมาชุบเคลือบที่ทำจากขี้เถ้าแกลบปูนหอย และดินขาว นำไปเรียงในเตามังกร
ชามตราไก่ ลำปาง ตั้งโรงงานร่วมสามัคคี เผาด้วยฟืน 1,300 องศาเซลเซียส
เรื่องเล่าของชามตราไก่ เผาด้วยฟืนในความร้อน 1,300 องศาเซลเซียส ประมาณ 18-24 ชั่วโมง เมื่อเผาสุกแล้วนำออกมาเขียนสีบนเคลือบด้วยพู่กันเป็นลายไก่ ดอกไม้และต้นกล้วย เผาในเตาอบรูปกลมภายในเป็นถังดินขนาดใหญ่ ด้วยความร้อน 700 – 750 องศาเซลเซียสด้วยฟืนประมาณ 5–6 ชั่วโมง รอจนเย็นแล้วก็นำมาใส่เข่งส่งจำหน่ายชามไก่ในจังหวัดลำปาง เริ่มมีการผลิตขึ้นในจังหวัดลำปางเมื่อปี พ.ศ. 2500 โดยชาวจีนเมืองไท้ปูในฮกเกี้ยน 4 คน คือ นายซิมหยู โรงงานธนบดีสกุลในปัจจุบัน นายเซี่ยะหยุย แซ่อื้อ โรงงานไทยมิตรในปัจจุบัน นายซิวกิม แซ่กว๊อก โรงงานกฎชาญเจริญในปัจจุบันและนายซือเมน แซ่เทน โรงงานเจริญเมืองในปัจจุบัน ได้ร่วมกันก่อตั้งโรงงานเครื่องปั้นดินเผาแห่งแรกของจังหวัดลำปางชื่อโรงงานร่วมสามัคคีที่หมู่บ้านป่าขาม อำเภอเมืองลำปาง ผลิตชามไก่ขนาด 6” และ 7” และถ้วยยี่ไฮ้ สามปีต่อมาหุ้นส่วนต่าง ๆ ก็ได้แยกตัวออกไปเปิดโรงงานผลิตถ้วยชามของตนเอง ระหว่างปี พ.ศ. 2502 – 2505 กลุ่มชาวจีน ได้ทยอยกันมาตั้งโรงงานผลิตถ้วยชามที่จังหวัดลำปางมากขึ้น ทำให้เป็นแหล่งผลิตชามไก่มากกว่าแหล่งอื่นๆ ในประเทศ จึงเป็นช่วงที่มีการผลิตชามไก่กันมากที่สุดและได้ราคาดี เนื่องจากไม่สามารถนำเข้าชามไก่จากประเทศจีนได้ ชามไก่ขนาด 6 นิ้ว ที่คุณภาพดี ได้ราคาถึง 1.50 บาท ในสมัยนั้น
ถ้วยตราไก่ ลำปาง, ชามตราไก่ ลำปาง, จำหน่ายสินค้า OTOP, จำหน่ายสินค้า OTOP ทั่วประเทศ, จำหน่ายสินค้า OTOP ของดีทุกจังหวัด, ยุคแห่งการนำเสนอและขายของออนไลน์, สินค้าภูมิปัญญาชาวบ้าน, สินค้าพื้นบ้าน, อาหารพื้นบ้าน, เกษตรกร 100%, ร้านค้า, รวมสินค้า OTOP จากทุกจังหวัด, ตัวแทนสินค้ามาส่งถึงมือท่าน, OTOP ขอนแก่น, OTOP ชัยภูมิ, OTOP ร้อยเอ็ด, OTOP กาฬสินธุ์, ให้บริการฝาก-ขาย สินค้า OTOP, จำหน่ายสินค้าพื้นบ้านประจำจังหวัด, ของฝาก ของที่ระลึก, อาหารแห้ง อาหารสด
